İmlâ (Yazım) Kuralları Nedir?

İmlâ (yazım) kuralları, yazıda oluşabilecek herhangi bir karışıklığın önüne geçmek, yanlış okumayı önlemek, okumayı ve anlamayı kolaylaştırmak, herkesin aynı şekilde yazıp okumasını sağlamak için belirlenmiş olan kurallardır. Yazıldığı gibi okunan ve okunduğu gibi yazılan bir dil olan Türkçenin yazım kuralları, akıl, mantık, gelenek ve çoğunluk gibi kurallara uyulduğu takdirde anlam ve telaffuz bakımından kolayca uygulanabilmektedir.

En Sık Yaptığımız İmlâ Hataları Nelerdir?En Sık Yaptığımız İmlâ Hataları

Büyük harflerin kullanımı, kısaltmaların yazımı, ile edatının (hem edat hem bağlaç) yazımı, mi soru ekinin yazımı, de bağlacının ve -de hâl ekinin yazımı, ki bağlacının, -ki ilgi zamirinin ve -ki yapım ekinin yazımı, birleşik kelimelerin yazımı, sayıların yazımı, tarihlerin yazımı, satır sonundaki kelimelerin bölünmesi gibi birçok yazım hatası bulunmaktadır. Bunlardan en sık yaptığımız hatalar şunlar diyebiliriz:

1) ‘İle’ Edatının (hem edat hem bağlaç) Yazımı: ‘ile’ hem edat hem de bağlaç olarak kullanılır. Aralarında yazılışları bakımından bir fark yoktur. Kendinden önceki kelimeyle bitişik de yazılabilir ayrı da.

a) Bitişik yazılan ‘ile’ kelimesi ayrı yazıldığında ünlü uyumu kuralları aranmaz. Örneğin; arabası ile=arabasıyla, konu ile=konuyla, annem ile babam=annemle babam şeklinde yazılır.

b) Ünlüyle biten bir kelimeyle yazıldığında, baştaki ‘i’ ünlüsü düşer ve yerine ‘y’ kaynaştırma harfi gelir. Örneğin; Bora ile=Bora’yla, arkadaşı ile=arkadaşıyla, dava ile=davayla şeklinde yazılır.

c)Ünsüzle biten kelimelerle yazıldığında, yalnızca baştaki ‘i’ ünlüsü düşer ve büyük ünlü uyumuna göre ‘la’ veya ‘le’ şeklinde yazılır. Örneğin; Murat ile=Murat’la, cam ile=camla, deve ile=deveyle şeklinde kullanılır.

2) ‘de’ Bağlacının ve ‘-de’ Hâl Ekinin Yazımı:

a) ‘de’ bağlacı, her zaman kendinden önceki ve sonraki kelimelerden ayrı olarak ‘te, ta’ şeklinde değil ‘de, da’ şeklinde yazılır ve birleşik yazılmaz. ‘Sorsan da sormam.’, ‘Çalışıp da para kazanacaksın.’, ‘Bu soruyu Cemre de mi bildi?’ gibi örnekler verilebilir.

b) ‘-de’ hâl eki, isim çekim eklerindendir. İsmin bulunma hâlini yapar, yer ve zaman bildirir ve sesli uyumlarına uyar. ‘-de, -da, -te, -ta’ biçimleri vardır. ‘İstanbul’da ne güzel yerler var.’, ‘Saat yedide gelecekmiş.’, ‘Elde avuçta ne kaldı ki?’, ‘Ayakta kaldınız.’ gibi örnekleri verilebilir.

Diğer en çok yapılan yazım hataları ise şu şekildedir:

  • Yalnız yerine ‘yanlız’ demek
  • Yanlış yerine ‘yalnış’ demek
  • Herkes yerine ‘herkez’ demek
  • Değil yerine ‘deyil’ demek
  • Eşofman yerine ‘eşortman’ demek
  • Orijinal yerine ‘orjinal’ demek

“En İyi Felsefe Kitapları” başlıklı blog yazımıza gidebilir ya da Öğren kategorisine geri dönebilirsiniz.