Ünlü yazar Milan Kundera, 40 yıl aradan sonra yeniden Çek vatandaşı. 2008’de Çek Ulusal Edebiyat Ödülü’nü kazandığında bile ülkesine gidemeyen Milan Kundera hakkında…

Çek-Fransız asıllı yazar Milan Kundera; 15 kitap kaleme alan, pek çok ödülün sahibi, yazarlığın yanı sıra müzik ve sinema ile profesyonel olarak uğraşan bir sanatçı. Yaşamını eşi Vera Hrabankova ile Paris’te sürdüren Milan Kundera, 1 Nisan 1929, Çekoslovakya (Çekya) doğumlu. Kundera’yı geçen yıl Aralık ayında dünya gündemine taşıyan olay ise 1979’da çıkarıldığı Çek vatandaşlığına 90 yaşında yeniden kavuşmasıydı.

Dünyaca ünlü yazar Milan Kundera, Çekoslovakya’dan 1975 yılında ayrıldı. Bir davet üzerine eşi Vera Hrabankov ile birlikte Fransa’ya giden Milan Kundera, bir daha ülkesine geri dönmedi. 1979 yılında “Gülüşün ve Unutuşun Kitabı” yayımlandı ve ardından Kundera, Çekoslovakya’da dönemin Komünist hükümeti tarafından vatandaşlıktan çıkartıldı. Demir Perde çöktü ama Milan Kundera ülkesine yine dönmedi.

Kundera’ya Vatandaşlığının İadesi, Çekya’da Yıllardır Gündemdeydi

40 yıl sonra ise Milan Kundera, yeniden Çek vatandaşı. Fransa’nın Çekya Büyükelçisi Petr Drulak geçen yılın sonlarında 90 yaşındaki yazarı Paris’teki evinde ziyaret etti; Kundera’ya vatandaşlık belgesini teslim etti. Milan Kundera’ya vatandaşlığının iadesi de Çekya’da yıllardır gündemdeydi. 2018’in Kasım ayında Başbakan Andrej Babiš, Paris’te bir restoranda yazar ve eşiyle görüşmüş; Milan Kundera’ya vatandaşlık vermeyi teklif etmişti. Babiš daha sonra bunun kendisi için “büyük bir onur” olduğunu dile getirmişti. Yıllardır basına konuşmayan Kundera, bu görüşmenin ardından da herhangi bir yorumda bulunmamıştı.

Dünyaca ünlü yazar, 1981 yılında Fransız vatandaşlığını aldı. Daha sonraki roman ve denemelerinde kimlik, aidiyet gibi kavramları sorgulayan Milan Kundera, 1989 yılından sonra tüm romanlarını Fransızca yazdı. Kendisi dışında herhangi bir kişinin de romanlarını Çekçeye çevirmesine izin vermedi. Hatta çevirmemeyi tercih ettiği bazı romanları, halen Çekçe olarak bulunmuyor.

2008 yılında Çek Ulusal Edebiyat Ödülü’nü kazandığında da ödülü teslim almak için ülkesine seyahat edemeyen Milan Kundera, II. Dünya Savaşı’nın sonunda Komünist Parti’ye üye olmuş ama 1948’in şubat ayında partiden çıkarılmıştı. 1950 yılında da bir diğer Çek yazar Jan Trefulka Komünist Parti’ye karşı faaliyetlerde bulunmaktan partiden uzaklaştırılmıştı. Trefulka o dönemi, 1962 yılında yazdığı “Onlardan Yükselen Mutluluk” romanında anlattı. Kundera ise partiden çıkarılma sürecinde başına gelenleri Zert (Şaka) adlı kitabında yazdı. 1956 yılında Komünist Parti’ye tekrar girse de 1976 yılında ikinci kez Václav Havel gibi ünlü yazar ve sanatçılarla birlikte partiden ihraç edildi.

Milan-Kundera-1

Milan Kundera

En Bilinen Romanı Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği, Sinemaya Uyarlandı

Milan Kundera, 1968 yılındaki Rus istilasından sonra Prag Müzik ve Sanatlar Akademisi’ndeki görevinden uzaklaştırıldı. Kundera, politik baskılara dayanamadı ve Fransa’ya göç etti. 1981 yılında Fransa vatandaşı olan ünlü yazar, Gülüşün ve Unutuşun Kitabı’nın yayınlanmasının ardından (1979) Çekoslovak hükümeti tarafından vatandaşlıktan çıkarıldı.1980’de Gabriel Garcia Marquez’in aldığı Commonwealth Ödülü’nü, 1981’de Tennessee Williams ile paylaşan Kundera’nın en bilinen romanı Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği. Bu ünlü roman, 1988 yılında Philip Kaufman tarafından sinemaya uyarlandı. Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği, 80’li yılların sonuna kadar da yazarın anavatanında yasaklıydı. 1983 yılında Michigan Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı verilen Milan Kundera, 1985 yılında da Kudüs Ödülü’ne layık görüldü.

Son Kitabı Bir Buluşma’yı 2009’da Kaleme Aldı

En başarılı düşünsel roman yazarlarından, “Varoluşçuların Sonuncusu” Milan Kundera’nın son kitabı, 2009 yılında yayımlanan Bir Buluşma. Kitap, 2010 yılında Türkçeye de çevrildi. 20. yüzyılın en etkili romancılarından Milan Kundera, 2020 yılına Çekya vatandaşı olarak girdi. Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği, Roman Sanatı, Ahlaksızlık gibi dünyaca ünlü eserlerini yazdığı ülkesine 90 yaşından sonra kabul edildi.

“Gelmiş geçmiş en ünlü tablolar ve ressamları” başlıklı blog yazımıza gidebilir ya da Öğren kategorisine geri dönebilirsiniz.