“Mısır, antik dünyadaki herhangi bir uygarlığa ait tanrıların en büyük ve en karmaşık panteonlarından birine sahipti. Mısır tarihi boyunca yüzlerce tanrı ve tanrıçaya tapıldı. Bireysel tanrıların özelliklerini saptamak zordu. Çoğunun ilkesel bir ilişkisi (örneğin, güneş veya yeraltı dünyası ile) ve bir biçimi vardı. Ancak bunlar, zaman içinde tanrılar yükselip önem kazandıkça ve Mısır toplumundaki gelişmelere paralel olarak evrimleşerek değişti.”

İşte bilmeniz gereken en önemli tanrılardan birkaçını sizler için bu yazımızda derledik!

Osiris

Mısır’ın en bilinen tanrılarından biri olan Osiris, yeraltı dünyası ile ilişkiliydi. Dolayısıyla ölüm ve dirilişin yanı sıra Mısır’ın tarımsal verimlilik için güvendiği Nil taşkınları döngüsünü sembolize etti.

Efsaneye göre Osiris, kardeşi Seth tarafından öldürülen ve parçalanan bir Mısır kralıydı. Karısı İsis, vücudunu yeniden bir araya getirdi ve onu dirilterek tanrı Horus’u hamile bırakmasına izin verdi. Sadece ellerinin ve yüzünün yeşil derisini açıkta bırakacak şekilde sargılar giyen, mumyalanmış bir kral olarak temsil edildi.

Isis

Isis’in kökenleri belirsizdi. Birçok tanrının aksine, belirli bir kasabaya bağlı değil ve en eski Mısır edebiyatında da onunla ilgili kesin bir tanım bulunmuyordu. Zamanla önemi artarak panteondaki en önemli tanrıça haline geldi. Osiris’i öldürdükten sonra dirilten ve oğulları Horus’u yetiştiren sadık bir eş olarak İsis, geleneksel Mısır erdemlerini bir eş ve anne olarak bünyesinde barındırıyordu.

Yeraltı tanrısının karısı olan İsis, aynı zamanda ölüler için ayinlerle ilgilenen ana tanrılardan biriydi. Kız kardeşi Nephthys ile birlikte ilahi bir yas tutuyordu. Genellikle tepesinde bir güneş ile tasvir edilirdi.

İsis, eski Mısır tanrılarının sonuncularındandı. Greko-Romen döneminde Yunan tanrıçası Afrodit ile özdeşleştirildi; kültü batıda Büyük Britanya’ya ve doğuda Afganistan’a kadar yayıldı. İsis’in bebek Horus ile tasvirlerinin, Hristiyan Meryem’in bebek İsa ile tasvirini etkilediğine inanılmaktadır.

Mısır Mitolojisine Giriş

Şahin tanrısı Horus

Horus

Bir şahin veya şahin başlı adam olarak tasvir edilen Horus, savaş ve avcılıkla ilişkilendirilen bir gök tanrısıydı. Aynı zamanda ilahi krallığın somutlaşmış haliydi; bazı dönemlerde hüküm süren kral Horus’un bir tezahürü olarak kabul edildi.

Osiris efsanesine göre Horus, Osiris’in kardeşi Seth tarafından öldürülmesinden sonra sihirli bir şekilde dünyaya gelen İsis ve Osiris’in oğluydu. Horus, babasının intikamını almak için yetiştirildi. Bir gelenek, Horus’un Seth ile savaşırken sol gözünü kaybettiğini, ancak gözünün tanrı Thoth tarafından sihirli bir şekilde iyileştirildiğini söyler. Horus’un sağ ve sol gözleri sırasıyla güneş ve ay ile ilişkilendirildiğinden, Horus’un sol gözünün kaybı ve restorasyonu, ayın evreleri için efsanevi bir açıklamasıdır.

Seth

Seth, kaosun, şiddetin, çöllerin ve fırtınaların tanrısıydı. Aynı zamanda Osiris mitinde, Osiris’in katilidir (mitin bazı versiyonlarında Osiris’i bir tabuta yatması için kandırır ve ardından oraya mühürler).

Seth, genellikle bir hayvan veya hayvan başlı bir insan olarak tasvir edilir. Ama hangi hayvan olduğu belirsizdir. Uzun bir burnu ve uçları kare olan uzun kulakları vardır. Tamamen hayvan formunda, ince bir köpeğe benzer vücuda ve ucunda bir püskül bulunan düz bir kuyruğa sahiptir. Birçok bilim adamı ise böyle bir hayvanın var olmadığına ve Seth hayvanının bir tür efsane olduğuna inanıyor.

Ptah

Ptah, Memphis’te tapılan bir üçlü tanrının başıydı. Üçlünün diğer iki üyesi, Ptah’ın karısı, aslan başlı tanrıça Sekhmet ve çiftin oğlu olabilecek tanrı Nefertem’di.

Ptah, zanaatkarlar ve inşaatçılar ile ilintiliydi. 4. hanedan mimarı Imhotep, ölümünden sonra Ptah’ın oğlu olarak tanrılaştırıldı.

“Maya maskesi nedir, nasıl yapılır?” başlıklı blog yazımıza gidebilir ya da Öğren kategorisine geri dönebilirsiniz.