Tarihte iz bırakan birçok medeniyet nehirler etrafında kurulmuştur. Dünyadaki en büyük ve en ünlü nehirlerden biri olan Nil Nehri de tarihte kurulmuş en eski ve en büyük imparatorluklarından biri olan Mısır’a ev sahipliği yapmıştır. İşte Nil Nehri hakkında 9 ilginç gerçek…

  1. Dünyadaki en uzun nehri

Nil Nehri, Akdeniz’e boşalmadan önce Afrika Büyük Göllerinden Sahra Çölü’ne doğru yaklaşık 6,650 kilometre kuzeye doğru akar. Nehir; Tanzanya, Uganda, Ruanda, Burundi, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Kenya, Etiyopya, Eritre, Güney Sudan, Sudan ve Mısır olmak üzere 11 ülkeden geçer. Bu özellikleri ile Nil, dünyanın en uzun nehri olarak kayıtlara geçmiştir. Amazon Nehri’nden biraz daha uzundur.

  1. Birden fazla Nil Nehri var

Nil’in üç ana kolu vardır: Beyaz Nil, Mavi Nil ve Atbara. Nil, dünyanın en büyük tropikal gölü olan Victoria Gölü’ne akan akarsularla başlar ve esas Nil olarak adlandırılır.  Albert Gölü’ne (Mwitanzige) ulaşmadan önce bataklıklı Kyoga Gölü ve Murchison (Kabalega) Şelaleleri’nden geçer. Kuzeyde Albert Nil (Mobutu) olarak devam eder. Daha sonra Güney Sudan’da Dağ Nil’i (Bahr al Jabal) olur ve ardından “Beyaz Nil” (Bahr al Abyad) olarak adlandırılan Gazelle Nehri’ne (Bahr el Ghazal) katılır. Sonunda, Sudan, Hartum yakınlarında, Mavi Nil ile buluştuğu yerde “Nil” olur.

  1. Yüzyıllardır kaynağı araştırılıyor

Nil’in kaynağını bulmak için yüzyıllardır araştırmalar yapılıyor. Eski Mısırlılardan Yunanlılar ve Romalılara kadar birçok medeniyet, nehrin kaynağını aradı. Bu gizemli nehrin ve kollarının kaynağı ile ilgili henüz net bir açıklama yapılamıyor.

  1. Çölde garip bir dolambaç yapar

Nil Nehri’nin rotası kuzeye doğru ilerledikten sonra ilginç bir şekilde Sahra Çölü’nün ortasına doğru döner. Ana kolları birleştikten sonra bir süre Sudan üzerinden kuzeye devam eder; ardından aniden güneybatıya döner ve denizden uzaklaşmaya başlar. Mısır yerine Orta Afrika’ya dönüyormuş gibi yaklaşık 300 kilometre böyle devam eder. Sonunda rotasına geri döner ve dünyanın en ünlü ve etkili nehirlerinden biri olarak Mısır’dan geçer. Bu kadar dolambaçlı yol almasının sebebi, devasa bir yeraltı kaya oluşumudur.

Nil Nehri Hakkında 9 İlginç Gerçek

  1. Nil çamuru insanlık tarihini şekillendirdi

Nil Nehri, Mısır’a doğru yol alırken yol boyunca topladığı çamurlu sel sularını Mısır’a taşır. Ya da bir başka deyişle Mısır’daki taşkınlara yol açan suyu ve bereketli çamuru Mavi Nil getirir. Nil çamuru, medeniyetleri ve insanlık tarihini şekillendiren, karmaşık ve farklı kültürlerin gelişmesine katkı sunan süreçlerde etkili olmuştur.

  1. Yaban hayatı sığınağı

İnsanlar, Nil’e bel bağlayan birçok türden yalnızca biridir. Beyaz Nil’in kaynak sularına daha yakın olan nehir; muz ağaçları, bambu, kahve çalıları ve abanoz gibi bitkilerle dolu biyolojik çeşitlilikteki tropikal yağmur ormanlarının yaşam kaynağıdır. En dikkat çekici Nil bitkilerinden biri, sığ suda uzun sazlıklar halinde yetişen ve suda yaşayan çiçekli saz türü papirüstür.

Nil’in içinde ve çevresinde yaşayan hayvanlar listelenemeyecek kadar çoktur. Söz gelimi Nil Nehri, Nil levreği, barbel, yayın balığı, yılanbalığı, fil-burunlu balık, akciğer balığı, tilapia ve kaplan balığı gibi birçok balığa ev sahipliği yapar. Nehir boyunca çok sayıda kuş yaşar. Nil suları birçok göçmen sürü için hayati bir kaynaktır. Nehrin bataklık bölgelerinde suaygırları yaşar. Yumuşak kabuklu kaplumbağalar, kobralar, kara mambalar, su yılanları ve kertenke türleri yine bu bölgede yaşamını sürdürür. Nehrin en ünlü faunası Nil timsahıdır.

  1. Nil timsahı tanrının tezahürü olarak görüldü

Kahire’nin güneyindeki Faiyum Oasis nehri üzerinde bulunan Shedet antik kentinde (Faiyum) Nil timsahlarına duyulan saygı çok güçlüydü. Bu şehir Yunanlılar tarafından “Crocodilopolis” olarak biliniyordu; çünkü şehrin sakinleri Sobek’e tapmakla kalmıyor, aynı zamanda tanrının dünyevi bir tezahürünü de onurlandırıyordu. Bu tezahür, mücevherlerle kaplanan ve bir tapınakta tutulan “Petsuchos” adlı canlı bir timsahtı. Petsuchos öldüğünde yerini yeni bir timsah doldururdu.

  1. Yeraltı dünyasına açılan bir pencere

Nil, eski Mısır mitolojisinin yeraltı dünyasının yanı sıra daha gerçek bir yeraltı dünyası hakkında da sırlar saklar. Nil, “öbür dünyaya açılan bir kapı” olarak görülürdü. Doğu tarafı yaşamı; batı tarafı ölüler diyarı olarak kabul edilirdi. Nehir ile Eski Mısır’ın ruhani yeraltı dünyası ile bağlantılar kurulurdu. Modern bilim, nehrin “gerçek bir yeraltı dünyasına bir pencere” olarak görülebileceğini düşünüyor.

  1. Nil, değişiyor!

İnsanlar bin yıldır Nil Nehri boyunca iz bıraktı. 1970 yılında nehir üzerinde inşa edilen baraj, nehrin yapısında büyük bir değişime yol açtı. “Nasser Gölü” adında bir rezervuar oluşturmak için Güney Mısır’da nehri hapseden Aswan Yüksek Barajı, nehri değiştirdi. Baraj, tarihte ilk kez Nil’in hayat veren taşkınlarını kontrol altına aldı. Nil suyu bu bölgede en çok ihtiyaç duyulan yerde ve zamanda serbest bırakılabiliyor. Bununla birlikte baraj, Nil’i ve çevresindeki doğal yaşımı olumsuz yönde etkiliyor ve Nil değişiyor!

“Yılbaşı hindisi nasıl yumuşak pişirilir?” başlıklı blog yazımıza gidebilir ya da Öğren kategorisine geri dönebilirsiniz.