Hayatımız boyunca pek çok kaza ile karşılaşırız. Bu kazaların hiç azımsanmayacak kadar bir kısmı da yaralanmalarla sonuçlanır. Tıbbi bir acil durum ortaya çıktığında veya bir yaralanma ile karşılaşıldığında ne yapılacağını bilmek ve hızlı tepki verebilmek, durumun çok daha vahim noktalara gelmesini engelleyebilir hatta hayat kurtarabilir. Peki, tam olarak ilk yardım ile kastedilen nedir? İlk yardımın temel kuralları nelerdir?

İlk Yardım Nedir?

İlk yardım, bir anda yaralanarak veya aniden hastalanarak hayati tehlike geçiren bir kişiye verilen “acil bakım” olarak tanımlanır. İlk yardımda ana amaç, profesyonel tıbbi yardım temin edilene kadar durumun daha kötüye gitmesini engellemek ve yaşam fonksiyonlarının devam etmesini sağlamaktır. Özellikle ciddi yaralanmalarda profesyonel, hızlı ve etkin bir ilk yardım olayların daha da kötüye gitmesine engel olur hatta doğru ve etkili bir ilk yardım hayat kurtarır.

Bununla birlikte bilinçsizce yapılan ilk yardım uygulamaları hasta veya yaralıların daha da kötüye gitmesine sebep olabilir, aynı şekilde bir kaza anında gerekli önlemler alınmadan kaza mahalline girilmesi ikincil kazalara sebebiyet verebilir.

Peki, ilk yardımın temel uygulamaları nelerdir?

İlk Yardım Kapsamındaki 3 Temel Uygulama

Acil durumlarda sırasıyla uyulması gereken 3 temel kural koruma, bildirme ve kurtarmadır. Olay yerinin değerlendirilerek gerekli güvenliğin temin edilmesine koruma adı verilir. Patlama riski olan bir kazada sigara içirtmemek, otobandaki bir kazada arkadan gelen sürücüleri uyarmak için reflektör koymak, gaz kaçağından meydana gelen bir yaralanmada gaz kaynağını kesmek koruma sürecine ilişkin verilebilecek örneklerden bir kaçıdır.

Bildirme ile kastedilen, hayati tehlike arz eden olayı ve bu olay sebebiyle hayati risk taşıyan kişileri gerekli birimlere bildirmektir. Söz gelimi bir yangın vesilesiyle oluşan bir yaralanmada Acil Sağlık Hizmetlerine bilgi vermek kadar İtfaiye İstasyonlarına da haber vermek önem arz eder.

İlk yardım kapsamındaki son adım olan kurtarma, mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamaları ifade eder.

Depremler Nasıl Oluşur?

Herkesin Bilmesi Gereken İlk Yardım Kuralları Nelerdir?

  1. Panik yapmayın, yardım ettiğiniz kişiyi rahatlatın,
  2. Kendiniz, etkilenen kişi ve üçüncü taraflar için riskleri belirleyin, mümkünse çevreyi güvenli hale getirin,
  3. Mümkün olan en kısa zamanda yardım isteyin, eğer Acil Sağlık Hizmetleri’ni arama imkanınız yoksa bağırarak bildirimin gerçekleşmesini sağlayın,
  4. Yapacağınız müdahale ile hasta veya yaralıya zarar verip vermeyeceğinizden emin değilseniz dokunmayın,
  5. Özellikle kanama içeren durumlarda ellerinizin steril olduğundan emin olun,
  6. Kanamayı engellemek için bez veya pamuk kullanarak baskı uygulayın. Kanama durana kadar yaralı kısmı tutun,
  7. Kişi bilinçsiz olduğunda, hastaya bol hava ve dolaşım sağlayacak hava yollarını açık tutun,
  8. Küçük yanıklarda ağrı geçene kadar soğuk ve ıslak bir kompres uygulayın,
  9. Düşmeden kaynaklanan bir yaralanma travmaya neden olabilir; uygun tıbbi yardım sağlanana kadar hastayı herhangi bir baş hareketine izin vermeden sabit tutun,
  10. Kişi bayılıp nefes alıp vermeye devam ediyorsa nabzı ölçün, tekrar kendine gelirse ne kadar süre baygın kaldığını aklınızda tutun,
  11. Bilincini kaybetmiş bir kişiye kesinlikle ağızdan sıvı veya yiyecek vermeyin,
  12. Kemik kırılmasından şüphe ediyorsanız kazazedeyi hareket ettirmeyin,
  13. Yaranın boyutunu belirlemek için yaralıyı gerekenden fazla hareket ettirmeyin,
  14. Yaralının normal vücut ısısını koruduğunuzdan emin olun,
  15. Kazazedenin göğsünde bir yaralanma veya nefes alma güçlüğü varsa, onu oturma veya yarı oturma pozisyonuna getirin,
  16. Ağız çevresinde bilinçsiz bir kusma veya kanama tespit ederseniz yaralının başını yan çevirin.
  17. Hastayla sadece bir kişinin konuşmasına izin verin, çevresinde kalabalık oluşmasına izin vermeyin,
  18. Evde, arabada, işte kısaca mümkün olan her yerde bir ilk yardım çantası bulundurun.

“Deprem çantasında neler olmalı?” başlıklı blog yazımıza gidebilir ya da Önemse kategorisine geri dönebilirsiniz.