IQ testleri, bir bireyin bilişsel yeteneğini ölçmek için yapılır. IQ ölçeği aralığı yani IQ seviyeleri, kişinin testi yaptıktan sonra çıktığı zekâ spektrumudur.

Bugün bir kişinin zekasını ölçmek için kullanılan en ünlü araç ‘Entelektüel Bölüm (IQ- Intellectual Quotient) olarak ve bu yöntemin çeşitli zekâ düzeylerini sınıflandırma şekli ise “IQ Ölçek Aralığı” olarak adlandırılmaktadır.

Bu aralık bize bir kişinin bilişsel yeteneklerinin toplam olası insan zekâsı spektrumunda nerede olduğunu ve diğer bireylere göre entelektüel yeteneklerinin nerede olduğunu söyler. Ancak, bu statik bir aralık değildir, yani farklı türlerdeki IQ testlerinin farklı aralıkları vardır ve tek bir IQ testi türünde bile aralıklar güncellenmeye devam eder.

IQ ve Zekâ Araştırmalarının Tarihçesi

Francis Galton, 1882’de zekâ araştırmaları için daha modern bir test üretimine adım atan ilk kişidir. Bunu laboratuvarında görme keskinliğini ve işitmeyi ölçerek yaptı. Yöntemi, çocukların akademik yeteneklerini ölçerek algılarının doğruluğunu ve hızını inceleyen James McKeen Cattell tarafından daha fazla araştırıldı.

Cattell’in uygulamış olduğu yöntem de yetersizdi ve 1905’te Alfred Binet daha iyi bir test tasarlamaya girişti. Onun testi, öncekilerden farklı bir yaklaşım benimsediğini gören ilk modern IQ testi olarak kabul ediliyor. Çocukların yeteneklerini hem bilgiye dayalı hem de basit akıl yürütmeye dayalı sorular vererek ölçtü. Ayrıca, çocukların yaşlarına göre soruların haritasını çıkarmış ve zekalarını yaşıtlarına göre bilgilerine göre değerlendirmiştir.

Örneğin, 12 yaşındaki çocukların cevaplayabileceği soruları on yaşında bir çocuk cevaplayabiliyorsa, küçük çocuk 12 yaşında bir zekâ yaşına sahip kabul edildi. Daha sonra zekâsı, 12-10 = 2 olan zihinsel yaşından fiziksel yaşı çıkarılarak değerlendirildi; bu, çocuğun yaşının ortalama zekasından 2 yıl önde olduğu anlamına gelir.

Bu, iki dönemi çıkarmak yerine bölen ve böylece bize ‘entelektüel bölümü’ veren William Stern tarafından daha çok ilerletildi. Sonuç olarak yukarıda bahsettiğimiz durum 12/10 = 1.2 olacaktır. Lewis Terman, bugün IQ hakkında konuştuğumuzda alıştığımız tanıdık bir sayı olan son çıktıyı 100 ile çarparak bu bölüme son parçayı ekledi; böylece 1,2 (1.2 x 100) = 120 olur.

Bu test, birçok yetişkinin bilişsel performansını ve daha sonra puanlarının dağılımını inceleyen Donald Wechsler tarafından yetişkinler için dönüştürülmüştür.

Bir bireyin ortalama puan ortalaması, belli bir yaştaki bir çocuğun ortalaması gibi, 100 çıktı. Bu test daha sonra bir grup insanın zekasını ölçmek için kullanıldı ve ilk olarak ABD ordusu tarafından denendi.

IQ Ölçeği Nedir?

IQ Ölçeği, bir zekâ ölçme yöntemidi r ve genel nüfusun ortalama IQ’suna göre bilişsel yeteneklerinizin ve zekanızın bir tür kanıtıdır. Ortalama IQ’nun üstündeki veya altındaki puanınız, spektrumda nerede olduğunuzu belirleyecektir, bu nedenle insan zekasının spektrumu IQ Ölçeği ile gösterilir.

Örneğin, bir kişinin zihinsel yaşı fiziksel yaşıyla eşleşiyorsa, IQ her zaman ortalama IQ olarak kabul edilen 100 olacaktır. Bu bireyin zihinsel yaşı fiziksel yaşın üzerindeyse (> 100), ortalamanın üzerinde IQ’ya sahiptir ve zihinsel yaşı fiziksel yaşın altındaysa ( < 100 ), ortalamanın altında IQ’ya sahiptir.
Büyük bir grup insanın IQ puanları bir grafikte çizildiğinde, bir çan eğrisi gibi ortaya çıkıyor. Bu, insanların çoğunluğunun yaklaşık 86 – 116 IQ ortalama aralığında olduğunu göstermektedir.

Stanford-Binet Testi

Daha önce açıklandığı gibi, bu test öğrencilerin yeteneklerini ve bazı öğrencilerin neden akran gruplarında geride kalma eğiliminde olduklarını anlamak için tasarlandı. Testin 5. baskısına göre, IQ ölçeği aralığı aşağıdaki gibidir:

  • 176 – 225 IQ puanı: Çok yetenekli veya Çok ileri düzeyde
  • 161 – 175 IQ puanı: Oldukça ileri bir düzey
  • 130 – 144 IQ puanı: Üstün zekalı veya çok gelişmiş
  • 120 – 129 IQ puanı: Üstün
  • 110 – 119 IQ puanı: Yüksek Ortalama
  • 90 – 109 arası IQ puanı: Ortalama
  • 80 – 89 IQ puanı: Düşük Ortalama
  • 70 – 79 IQ puanı: Sınırda veya Gecikmiş
  • 55 – 69 IQ puanı: Akranlarından çok az geride kalmış veya gecikmiş
  • 40 – 54 arası IQ puanı: Akranlarından orta derecede geride kalmış veya gecikmiş

Bu test 2008’de revize edilmiş ve yeniden yayınlanmıştır. IQ ölçeği de güncellenmiştir ve aşağıdaki gibidir:

  • 130 ve üzeri IQ puanı: Çok Üstün
  • 120-129 IQ puanı: Üstün
  • 110-119 IQ puanı: Yüksek Ortalama
  • 90-109 IQ puanı: Ortalama
  • 80-89 IQ puanı: Düşük Ortalama
  • 70-79 IQ puanı: Sınırda
  • 69 ve altı IQ puanı: Son derece düşük

“Kalorisi Az Olan Yemek Altarnatifleri” Başlıklı blog yazımıza gidebilir ya da Önemse kategorisine dönebilirsiniz.