Yeterince B12 vitamini alıyor musunuz? B12 vitamini vücudumuz için çok fazla şey yapar. Örneğin, DNA’mızın ve kırmızı kan hücrelerimizin üretimine yardımcı olur, sinir sistemimizin doğru çalışmasını sağlar. Dolayısıyla sağlıklı kalmak adına yeterince B12 vitamini almak çok önemlidir.

Vücudumuz B12 vitamini üretmediğinden ve temin ettiği B12’yi uzun süre depolayamadığından, hayvansal gıdalardan veya takviyelerden düzenli olarak B12 vitamini almamız gerekir. Kobalamin olarak da bilinen B12, suda çözünen önemli bir vitamindir. Özellikle yaşlılarda B12 eksikliği oldukça yaygın görülür. Peki, ne kadar B12 almalıyız?

Bu sorunun cevabı yaş, beslenme alışkanlıkları, sağlık durumu ve hangi ilaçları kullandığımıza göre değişir. Mikrogram (mcg) cinsinden ölçülen önerilen ortalama miktarlar yaşa göre aşağıdaki gibidir:

  • 6 aya kadar bebekler: 0,4 mcg
  • 7-12 aylık bebekler: 0,5 mcg
  • 1-3 yaş arası çocuklar: 0,9 mcg
  • 4-8 yaş arası çocuklar: 1,2 mcg
  • 9-13 yaş arası çocuklar: 1.8 mcg
  • 14-18 yaş arası gençler: 2,4 mcg
  • Yetişkinler: 2,4 mcg (hamileyseniz günde 2,6 mcg ve emziriyorsanız günde 2,8 mcg)

B12 Kaynakları Nelerdir?

B12 vitamini, hayvansal gıdalardan ya da bu gıdalarla güçlendirilmiş besinlerden elde edilebilir. Hayvansal gıdalar arasında süt ve süt ürünleri, yumurta, balık, et ve kümes hayvanları örnek olarak gösterilebilir. Eğer vegan ya da vejetaryen besleniyorsanız hayvansal gıdalar haricinde kullanabileceğiniz alternatif B12 kaynakları da bulunuyor. Zenginleştirilmiş soya ya da badem sütü, bitkisel etler, tempeh, bazı kahvaltılık gevrekler, besin mayası gibi çeşitli gıdaları beslenme düzeninize dahil edebilirsiniz.

B12 vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?

Solgun ya da sararmış cilt

B12 eksikliği olan kişiler genellikle solgun görünür; ciltlerinde ve gözlerinin beyazlarında sarılıklar meydana gelir. Bunun nedeni, B12 eksikliği ile vücudumuzun kırmızı kan hücresi üretiminde sorun yaşamasıdır. B12 vitamini, kırmızı kan hücrelerini üretmek için gereken DNA’nın üretiminde önemli bir rol oynar. Bu olmadan, hücreler oluşmaz ya da bölünemez. B12 eksikliği, kırmızı kan hücrelerinin büyük ve kırılgan olduğu megaloblastik anemi adı verilen, kemik iliğinizde üretilen bir tür anemiye neden olur. Yani kırmızı kan hücreleri, kemik iliğinizden çıkıp dolaşımınıza giremeyecek kadar büyür. Hücreler vücutta dolaşamadığından cilt daha soluk renkli görünür.

Yorgunluk

Yorgunluk, B12 vitamini eksikliğinin en yaygın belirtilerindendir. Oksijeni vücudun her yerine taşıyan kırmızı kan hücreleri üretmek için yeterli B12 vitamini olmadığında yorgunluk ortaya çıkar. Vücuttaki hücreler yeteri kadar oksijen almazsa, yani hücrelere homojen bir biçimde yeteri kadar oksijen gitmezse kendinizi yorgun ve zayıf hissedersiniz.

El ve ayaklarda karıncalanma

Uzun süreli B12 eksikliğinin ciddi yan etkilerinden biri de sinir hasarlarıdır. B12 vitamini, miyelin üretim sürecine önemli bir katkıda bulunduğundan, B12 eksikliği zamanla batma, ağrı, yanma ya da karıncalanma şikayetlerine yol açabilir. Miyelin bir tür koruma ve yalıtım olarak sinirleri çevreler. Dolayısıyla B12 eksikliği sinir sisteminde miyelin kaynaklı birtakım problemler yaratır. Bunun yaygın bir işareti parestezi veya el ve ayaklarda karıncalanma hissine benzeyen batmadır.

Hareketlerde değişiklikler

Tedavi edilmezse, B12 eksikliğinden kaynaklanan sinir sistemindeki hasar, yürüme ve hareket etme şeklinde değişikliklere neden olabilir. Hatta denge ve koordinasyonu etkileyerek kişilerin normal hareketleri esnasında düşmesine sebebiyet verebilir. Bu belirti genellikle yaşlılarda tanı konulmamış B12 eksikliğinde görülür, çünkü 60 yaşın üzerindeki insanlar B12 eksikliğine daha yatkındır. Bununla birlikte, herhangi bir sebeple ciddi B12 eksikliği olan ve tedavi edilmemiş gençlerde de denge sorunu ortaya çıkabilir.

Ruh hali değişiklikleri

B12 eksikliği olan kişiler ruh halinde de değişkenlikler yaşayabilir. Hatta düşük B12 seviyeleri, depresyon ve bunalma gibi ruh hali bozukluklarıyla ilişkilidir “Depresyon homosistein hipotezi”, bu bağlantı için potansiyel bir açıklama olarak ortaya konmuştur. Bu teori, düşük B12 seviyelerinin neden olduğu yüksek homosistein seviyelerinin beyin dokusuna zarar verebileceğini ve beyne gelen giden sinyalleri etkileyerek ruh hali değişikliklerine yol açabileceğini öne sürer. Bazı araştırmalar, B12 eksikliği olan hastalarda, vitamin takviyesinin semptomları tersine çevirebileceğini göstermektedir. Öte yandan demans ve depresyona bağlı ruh hali değişikliklerinin farklı birçok nedene sahip olabileceğinin göz önünde bulundurulması gerekir. Unutmayın, vücudunuz için gereken tüm vitaminleri yediğiniz besinlerden almanız mümkün!

Eğer herhangi bir vitamin eksikliğiniz varsa vitamin içeren bir takviye gıda almadan önce doktorunuza danışmanız ve bir uzmanın talimatları doğrultusunda bu eksikliği gidermeniz oldukça önemlidir.