Vikinglerin en değerlisi şüphesiz Kızıl Saçlı Tanrı Thor’dur. Thor’un babası Odin ise tanrıların şefiydi ama oğlu Thor her zaman en popüler olandı. Birkaç uzman, bunun Odin’in ara sıra insan kurban etmesi ve Thor’un bunu istememesi nedeniyle olduğunu öne sürdü, ancak Thor’un popülaritesinin gerçek nedeni oldukça açık!

Odin, herkesin babası iken, en sevdiği evlatlarının kim olduğu bir sır değildi. Koruyucusu olduğu adamlar krallar, çömlekçiler, şairler ve haydutlardı. Bu kişiler Odin’in benmerkezci faaliyetlerinde rol alan kişilerdi. Thor, aksine, Vikinglerin tanımladığı gibi, iyi olan her şeyin büyük koruyucusuydu. Odin’in bilge olduğu yerde Thor güçlüydü. Odin’in kurnaz olduğu yerde, Thor açık sözlü ve cesurdu. Thor neşeli bir savaşçıydı. O yılmaz, yorulmaz ve kararlıydı. O, Vikingler için örnek bir şahsiyetti.

Thor’un popülaritesinin ve bir rol model olarak statüsünün kanıtı, İzlanda’da nüfusun dörtte birinden fazlasının isminin Thor’un isminden türüyor olmasında görülebilir. Viking mezarlarında ve diğer İskandinav arkeolojik alanlarında ise Thor’un yüzlerce güçlü tılsımı keşfedildi. Norsemen, Hıristiyanlığı kabul ettikten sonra bile bu çekiç tılsımlarını takmaya devam etti, bu da Thor’un bir kahraman ve koruyucu etki olarak rolünün azalmadığını bizlere gösterdi.

Hiçbir tanrı Thor’dan daha güçlü değildi. Devlerden bazıları öyleydi, ama bu onları yenmenin zorluğunu Kızıl Sakallı Tanrı için daha eğlenceli hale getirdi. Çekici “Mjölnir”, dağları yok edebildi ve onu Asgard’ı (tanrılar diyarı) ve Midgard’ı (insanlık dünyası) tehdit eden devlerin kafalarını ezmek için kullandı. Vikingler gökyüzünün parladığını gördüklerinde ve fırtınanın gürültüsünü hissettiklerinde Thor’un yine onlar için savaştığını anlarlardı. Ancak Mjölnir sadece bir silah değildi. Thor, Mjölnir’i kutsamak için kullandı. Thor, Mjölnir ile bazı şeyleri hayata bile döndürebilirdi. Hatta, korumak ve kutsallaştırmak için düğünlere, doğumlara ve özel törenlere çağrılırdı.

Thor ve Vikingler

Thor’a genellikle “Yıldırım Tanrısı” denirdi. Adı “Thunder” anlamına geldiği için bu yanlış değildir ama şüphesiz rolü bundan çok daha büyüktü. Thor, Zeus veya Marduk gibi bir gök tanrısıydı. Thor, Odin ve Fyorgyn’in oğluydu. Fyorgyn, bazı anlatılarda bir dev olarak adlandırılır, ancak Büyük Ana toprak tanrıçasının eski Hint-Avrupa geleneğiyle ilişkili görülmektedir. Thor’un Yule’de (çok derin kökleri olan bir kış gündönümü festivali) kutlanan başlıca erkek tanrı olması bu ilişkiyi güçlendirir.

Erkeklerin annelerine benzeyen kadınlarla evlendiği söylenir, bu yüzden Thor, aynı zamanda bir toprak/tarım tanrıçası olan Sif ile evlendi. Thor’un sıradan Vikinglerin hayatındaki popülaritesi ve önemi için başka bir neden ise burada yatıyor diyebiliriz. Vikingler için denizdeki elverişli hava, düşmanlara karşı büyük avantajlar sağlayabilirken, kötü hava ölümcül olabilirdi. İskandinavya’daki anavatanlarına veya kolonilerine döndüklerinde birçok Viking çiftçiydi. Hava durumu ile toprağın verimliliği arasındaki ilişki bayram veya kıtlığın temelidir. Böylece Thor, insanlığı yalnızca devlerden – yıkıcı kozmik/doğal güçlerden – korumakla kalmadı, çabaları ve lütfu onları denizde ve karada güvenlik ile kutsadı. Sevilmesine, idolleştirilmesine ve saygı görmesine şaşmamalı!

Thor’un kişiliğinde Viking değerlerini görebiliriz. Thor hem beden hem de karakter olarak büyük bir güce sahipti. Vikingler için güç çok önemliydi. Thor, inkar edilemez bir şekilde alfa erkeğiydi, ama aynı zamanda bir takım oyuncusuydu – başarısı veya başarısızlığı gemide ve kalkan duvarında birlikte çalışma yeteneklerine dayanan Vikingler için bir başka vazgeçilmez nitelikti. Diğer tanrılarla beraber güçlü bir topluluk duygusu vardı. Thor’un evlilik dışı çocukları onun sıcak kanlı, erkeksi doğasının bir başka kanıtı olsa da, temelde bir “aile babası”ydı ve karısını şiddetle koruyordu. Thor, diğer tanrıların başvurduğu ve güvendiği tanrıydı ve herhangi iyi bir Viking, akranları tarafından böyle düşünülmek isterdi.

Her İskandinav erkeği ve kadını muhtemelen Thor’un tüm hikayelerini ezbere bilir ve bu hikayelerde nasıl bir kişi olmaları gerektiğini görürdü. Harekete, sınırların ötesine geçmenin ve savaşta zafer kazanmanın bu coşkusu, Vikinglerin hem çoğalmasına hem de başarısına katkıda bulunmuştur. Elbette modeller sadece modeldir ve şüphesiz Thor’un antitezi olan pek çok Viking vardır. Ancak en sevilen tanrılarının hikayelerinde, Vikinglerin kendilerini nasıl gördüklerini ve ne olmak istediklerini anlayabiliriz.

Kullanılan görseller tr.wikipedia.org adresinden alınmıştır.

“En yaygın dağcılık terimleri” başlıklı blog yazımıza gidebilir ya da Öğren kategorisine geri dönebilirsiniz.