Ağır metaller içeren atık piller; çöpe, toprağa, denize, akarsulara ve kanalizasyonlara atıldığında ya da yakıldıklarında çevre kirliliğine neden oluyor. Peki atık piller geri dönüştürülebilir mi? Atık piller toprağa gömülür mü?

Saatler, oyuncaklar, TV kumandaları, dizüstü bilgisayarlar… Hayatımızın her alanında yer alan bu cihazlarda “pil” kullanılıyor ki yalnızca Türkiye’de yılda yaklaşık 6-7 bin ton pilin piyasaya sürüldüğü söyleniyor.

Depoladığı kimyasal enerjiyi elektrik olarak dönüştüren aygıtlara pil adı veriliyor. Piller, şarj edilmeyen piller ve şarj edilebilen piller olarak iki gruba ayrılırken (düğme piller de farklı bir kategori olarak değerlendirilebilir); çinko karbon, alkali mangan, lityum piller şarjsız; nikel kadmiyum, nikel metalhidrit ve lityum iyon piller ise şarjlı grupta yer alıyor. Özellikle nikel kadmiyum, nikel metalhidrit ve lityum iyon piller geri kazanılırken bu tür pillerin geri kazanımından kobalt, nikel, kadmiyum elde edilmekte… Öte yandan şarj edilemeyen pillerin patlama riskine karşı şarj edilmemesi gerektiğinin de altını çizelim.

Çevre Kirliliğinin En Büyük Sebeplerinden

Atık piller, bilindiği üzere çevre kirliliğine neden oluyor. Çöpe, toprağa, nehirlere, denize ve kanalizasyonlara atılmaları ya da yakılmaları halinde (içerdikleri ağır metaller sebebiyle) gezegenimizi kirletiyorlar! Örneğin; kadmiyumlu pil, 600 bin litre suyu kirletebiliyor (Olimpik bir havuzun üçte biri). Dolayısıyla kullanım ömrünü tamamlamış “atık piller” ve “batarya”lar, tüketiciler tarafından ayrı kaplarda biriktirilmeli. Biriken atık piller ise okullarda, marketlerde, muhtarlıklarda, camilerde ya da diğer kamuya açık alanlardaki toplama noktalarına bırakılmalı.

Pil toplama noktalarındaki atık piller toplandıktan sonra görevliler tarafından türlerine göre ayrıştırılır; fiziki ve kimyasal işlemlerle bünyelerindeki bazı değerli maddelerin geri alınmaları sağlanır veya atık piller, uygun koşullarda bertaraf edilir. Pil ya da bataryalar yakılıp bertaraf edilebilir mi? Bu asla sağlıklı bir çözüm değil çünkü atık pillerin yanması sonucu kurşun, cıva, kadmiyumdan daha zehirli olan oksitler gaza dönüşür; havaya karışır.

Atık Piller Geri Dönüştürülebilir Mi?

Pil geri dönüşümü nedir? İçerdikleri zararlı kimyasal/ ağır metallerin bertaraf edilmesi ve geri dönüşüm sürecinden söz ediyoruz. Amaç nedir? Amaç kısaca şu: Kullanım ömrü biten pillerin insan sağlığına zarar vermemesi ve ekonomiye tekrar kazandırılması. Pillerdeki temel zehirli maddeler; cıva, kadmiyum ve kurşun. Günümüzde bazı markalar cıva içermeyen piller üretebilmekte ki tüm pillerin cıva içermemesi, 1 ton pil atığında 5 gram cıva bulunması anlamına geliyor. Bu rakam da insan sağlığını tehdit edebilecek bir oran değil. Düğme pillerdeki cıva miktarının henüz azaltılamadığını da ekleyelim.

Pildeki nikel, değerli bir metal. Geri dönüşümde nikel ve kadmiyum, yeniden pil üretiminde kullanılabilirken tüm pillerin geri dönüşümünün de ekonomik açıdan büyük önem taşıdığı aşikar. Pildeki cıva, kadmiyum, kurşun gibi zehirli maddeler vücuttan atılamadığından sağlık açısından kalıcı hasarlara neden olabilmekte… Yani bu üç madde; toprağa, temiz suya karışmamalı. Cıva, doğada kaybolmaz. Pillerin çöpe atılması, doğadaki cıva izlerini yok edemez.

Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği (TAP Derneği) Neler Yapıyor?

Hem sağlık hem tasarruf hem de ekolojik açıdan, özellikle evlerde şarj edilebilir piller, toksik maddeler içirmeyen pil çeşitleri kullanılabilir. Atık pilleri gömmeyin, en yakınınızdaki atık pil toplama kutularına atın. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetkilendirilen; Türkiye’de atık pil konusunda yetkili bir kuruluş var: Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği (TAP Derneği). 2004 yılından bu yana atık pil toplama çalışmalarını bakanlık koordinasyonunda yürüten TAP Derneği’nin internet sitesinden size en yakın atık pil toplama noktalarını da bulabilirsiniz. PTT Şubeleri, okullar, organize sanayi bölgeleri, muhtarlıklar, camiler, marketlerde de atık pil toplama noktaları bulunduğunu unutmayın!

Kediler de sevgilerini gösterir! Kedilerin sevgi belirtileri” başlıklı blog yazımıza gidebilir ya da Önemse kategorisine geri dönebilirsiniz.